«ریسک» یک بیان ریاضی است که از ضرب احتمال وقوع یک واقعه در پیامد آن بدست می‌آید. برای سال‌های متمادی، انواع روشهای کیفی، وزن‌دهی و امتیاز‌دهی جهت ارزیابی ریسک خطوط لوله در صنعت مورد استفاده بوده‌اند و خروجی این روش‌ها نیز به‌صورت کیفی بود؛ این در حالی است که در مناطقی که نیاز به نتایج مستدل احساس شود، از روشهای امتیاز‌دهی و شاخص‌گذاری استفاده نمی‌شود. به همین دلیل توسعه متدلوژی که نتایج حاصل از آن دقیق‌تر، کاربردی‌تر و قابل استنادتر باشد بسیار جالب توجه و جذاب است. در این تحقیق متدلوژی جدیدی جهت ارزیابی ریسک ناشی از خوردگی خطوط لوله انتقال گاز توسعه داده شد که در آن احتمال از کار افتادگی ناشی از تهدید خوردگی ناشی از خاک و خوردگی داخلی به‌صورت تابعی از مدت زمان باقی مانده تا از کار افتادگی ارائه می‌شود؛ همچنین پیامدهای ناشی از کار افتادگی نیز با توجه به ماهیت سیال و مساحت متاثر از نشتی به‌صورت هزینه مشخص می‌شود و در نهایت ریسک از کار افتادگی در قالب «میزان پیامد در واحد زمان» ارائه می‌گردد. به منظور بررسی قابلیت کاربرد این متدلوژی، قطعه‌ای به طول 10 کیلومتر از یک خط لوله 30 اینچی توسط متدلوژی حاضر مورد ارزیابی ریسک قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که بیشترین ریسک این خط لوله مربوط به قسمت‌هایی است که در داخل غلاف گرفته‌اند و میزان ریسک آنها برابر با 15096.44 دلار در سال است.
* نظرنژاد بجستانی، محمد - دکتری مهندسی مواد، گروه پژوهش خوردگی فلزات، پژوهشکده حفاظت صنعتی، پژوهشگاه صنعت نفت، تهران، ایران
فاتح، امین - کارشناس، بخش خوردگی و حفاظت از فلزات، پژوهشگاه صنعت نفت، تهران، ایران
نشاطی، جابر - دانشیار، پردیس و توسعه انرژی و محیط زیست، پژوهشگاه صنعت نفت، تهران، ایران
کلمات کلیدی: ریسک، خوردگی، خط لوله انتقال گاز،احتمال از کار افتادگی، پیامد از کار افتادگی