در این پژوهش، اثر گونه‌هایی از جنس سیتروباکتر احیا کننده سولفات بر رفتار خوردگی فولاد میکروآلیاژ X70 در محلول شبیه‌سازی شده خاک طی بازه‌های زمانی 3 روز تا 24 روز تحت شرایط استریل و تلقیح شده با باکتری مورد ارزیابی قرار گرفت. در این فرآیند، از یک نمونه خاک حاوی لجن به عنوان منبع تولید سیتروباکتر احیا کننده سولفات و از خاک منطقه 2 اهواز به عنوان مبنای آنالیز اولیه جهت تولید محلول شبیه‌سازی شده خاک استفاده شد. به منظور بررسی رفتار خوردگی فولاد در دو محیط شبیه‌سازی خاک استریل و حاوی باکتری، از روش‌های پتانسیل مدار باز (OCP)، پلاریزاسیون خطی (LPR) و طیف‌نگاری امپدانس الکتروشیمیایی (EIS) استفاده شد. همچنین برای بررسی سازوکار خوردگی و آنالیز عناصر تشکیل شده بر سطح فولاد، از میکروسکوپ الکترونی روبشی نشر میدان (FESEM) مجهز به طیف سنج تفکیک انرژی (EDS) استفاده گردید. نتایج حاصل از آزمون امپدانس الکتروشیمیایی تغییرات قابل ملاحظه‌ای را در میزان مقاومت به انتقال بار در دو سیستم استریل و حاوی باکتری نشان داد. شکل‌گیری لایه محافظی از محصولات خوردگی بر سطح نمونه در محیط استریل، افزایش جزئی در مقاومت خوردگی و کاهش آهنگ خوردگی را نشان داد. اما در مورد محیط حاوی باکتری، نتایج کاملاً متفاوتی مشاهده شد. با توجه به نتایج حاصل از تصاویر میکروسکوپ الکترونی روبشی، تجمع باکتری‌ها بر سطح فولاد بعد از 3 روز مشاهده شد. در زمان‌های ماند بیشتر، بیوفیلمی متراکم از مواد پلیمری برون سلولی شکل گرفت. این تغییرات ریزساختاری توام با کاهش چشمگیر در مقاومت به انتقال بار از.cm2Ω 956 در سه روز تا.cm2Ω 03/55 در پایان 21 روز است.
* قیصری، خلیل‌اله - استادیار گروه مهندسی مواد، دانشکده مهندسی، دانشگاه شهید چمران اهواز
شهریاری، زهرا - کارشناس ارشد گروه مهندسی مواد، دانشکده مهندسی، دانشگاه شهید چمران اهواز
معتمدی، حسین - استاد گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید چمران اهواز
کلمات کلیدی: فولاد میکروآلیاژ X70، سیتروباکتر احیا کننده سولفات، بیوفیلم، پتانسیل مدار باز، پلاریزاسیون خطی، طیف‌نگاری امپدانس الکتروشیمیایی