ترکهای هیدروژنی به عنوان یک عامل کلیدی در زمینه تخریب خطوط لوله شناخته شده اند. بر اثر این نوع تخریب، اتم‌های هیدروژن آزاد شده از فرایند خوردگی بین سطح لوله و سولفید هیدروژن، روی سطح لوله انباشته شده و طی گذشت زمان به درون ساختار فولاد نفوذ کرده و در نواقص ساختاری مانند آخالها، مرزدانه ها، تله‌های هیدروژنی و نابجایی‌ها انباشته شده و در ترکیب با هم مولکول‌های گازی را شکل می دهند. این فرایند فشار زیادی ایجاد کرده و زمینه ساز شروع ترک هیدروژنی می شود. عوامل زیادی در شروع و انتشار این پدیده مؤثرند، مانند آخال‌های غیر فلزی، تله‌های هیدروژنی، جهت گیری دانه‌ها و نوع مرزدانه ها. طی سال‌های اخیر محققین توانسته اند با روش کنترل بافت و مهندسی مرزدانه تا حد زیادی مقاومت فولاد به ترک هیدروژنی را افزایش دهند. در این مقاله سعی شده است با استفاده از نتایج حاصل از مقالات روز دنیا به تشریح مکانیزم ترکهای هیدروژنی و عوامل تأثیر گذار در این زمینه، پرداخته و روش‌های کارآمد برای افزایش مقاومت فولاد به این نوع ترک بیان گردد.
* مهتدی بناب، محمد علی - استادیار دانشکده مهندسی مکانیک، دانشگاه بناب
قسمتی کوچکی، هادی - دانشجوی دانشکده مهندسی مکانیک، دانشگاه بناب
عزیزیان، محمد - دانشجوی دانشکده مهندسی مکانیک، دانشگاه بناب
کلمات کلیدی: خطوط لوله فولادی، ترک هیدروژنی، ساختار فولاد، تله‌های هیدروژنی، آخال ها، دانه و مرزدانه